نظر اسلام و قرآن درباره سلاح های کشتار جمعی
|
اسلام رویکرد بسیار واضح درباره جنگ و استفاده از سلاح دارد. هر رزمنده مسلمان متعهد است که در هر حال فقط رزمنده متخاصم را مورد هدف قرار دهد. خداوند متعال در آیه ۱۹۰ سوره بقره جنگ و کشتار را مختص افراد نظامی دشمن قرار می دهد و رزمندگان اسلام را از تعدی و تجاوز و کشتن افرادی که نقشی در جنگ ندارند و به اصطلاح مقاتل نمی باشند بر حذر می دارد : «وَ قاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقاتِلُونَکُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ» «در راه خدا با آن افرادى که با شما قتال میکنند پیکار نمائید، ولى تجاوز ننمائید. زیرا خدا اشخاص تجاوز کننده را دوست ندارد.» مفسرین اعم از سنی و شیعه ذیل این آیه شریفه بیان می کنند که «تنها با کفاری که با شما در مقام جنگ هستند مقاتله کنید.» و هرگز غیرنظامیان را مورد تهاجم قرار ندهید. به گواهی تاریخ در عصر پیامبر (ص) چون تمامی مردان قبیله به خاطر عصبیتی که نسبت به قبیله خود داشتند در جنگ شرکت می کردند همه آنان رزمنده محسوب می شدند و غیر رزمندگان غالبا زنان، کودکان، سالخوردگان و بیمارانی بودند که توان جنگیدن را نداشتند. از این روی همین عده بارزترین مصداق غیرنظامیان در زمان پیامبر (ص)را تشکیل می دادند که بر اساس بیان اکثر مفسرین در ذیل آیه شریفه ۱۹۰ سوره بقره جزو استثنائات قتال در جنگ می باشند. که کشتن آنها جزو مصادیق « اعتداء» بشمار می آید. در تفسیر عاملی ذیل آیه ۱۹۰ سوره بقره روایتی نقل شده است که «یحیى بن عامر غسّانى گفت: به عمر عبد العزیز خلیفه ى اموى نوشتم: معنى این آیه چیست؟ او در جواب نوشت: مقصود جلوگیرى از کشتن زن و بچه است و آنهائى که به جنگ با مسلمین حاضر نمى شوند» * سیره علوی هم که ادامه همان سیره و روش نبی مکرم اسلام می باشد ممنوعیت کشتن زنان و کودکان را مورد توجه و تاکید قرار داده است. امیر المومنین علی (ع) قبل از درگیری با دشمن و آغاز جنگ صفین توصیه هایی به لشکریان خود نمودند و آنان را از کشتن زنان برحذر داشتند : «اگر دشمنان به یاری خدا شکست خوردند و از میدان کارزار فرار کردند، مبادا که فراریان را بکشید و افتادگان را از میان ببرید و خستگان را نابود سازید. زنان را اگرچه به ناموستان فحش بدهند و به فرمانده شما هم ناسزا بگویند، میازارید.» دین مبین اسلام از همان آغازین روزهای پیدایش، مبنای اصلی خود را بر هدایت، فلاح و رستگاری ابناء بشر بنیان نهاده است. و هر زمان هم که مجبور گشته بنا به اقتضائات خاص زمانی و مکانی دست به اسلحه ببرد نهایت همت و تلاش خود را بکار بسته تا با ایجاد کمترین خسارات مالی و جسمی به هدف خود نائل شود چرا که «جنگ در منطق اسلام هرگز به خاطر انتقام جویى یا جاه طلبى یا کشورگشایى یا بدست آوردن غنائم، و اشغال سرزمینهاى دیگران نیست. اسلام همه اینها را محکوم مى کند و مى گوید: سلاح بدست گرفتن و به جهاد پرداختن فقط باید در راه خدا، و براى گسترش قوانین الهى و بسط توحید و عدالت و دفاع از حق، و ریشه کن ساختن ظلم و فساد و تباهى باشد. «وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْیَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیراً» * از این روی خسارات غیرضرور و غیرمتناسب خصوصا نسبت به افراد انسانی با اهداف اسلامی سازگار نخواهد بود. «حتى در آن مورد که این جنگ پس از در معرض تجاوز قرار گرفتن امت صورت گرفته است، لازم است که محدود در چارچوب از بین بردن نیروى نظامى دشمن بوده باشد، نه تجاوز و تعدى به جان و مال.» «وَ قَاتِلُواْ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ وَ لَا تَعْتَدُواْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِین » نظام اسلامی حتی در برخورد با نظامیان دشمن نیز ابتدا راه هدایت و عدم کشتار آنها را در پیش گرفته است از این روی در مواجهه با قوای نظامی دشمن فرماندهان جنگی خود را ملزم کرده تا قبل از هرگونه درگیری و دست به شمشیر بردن ابتدا قوای دشمن را دعوت به نجات و هدایت و ترک مخاصمه کنند و در صورتی که آنها خواهان صلح باشند، این درخواست آنها را اجابت کنند. امیرمؤمنان (ع) می فرمایند: هنگامى که رسول خدا (ص) مرا به یمن اعزام کرد، چنین فرمود: اى على! هیچ کس را نکش مگر اینکه نخست او را به اسلام دعوت کرده باشى؛ به خدا سوگند اگر خداوند مردى را به دست تو هدایت کند، براى تو بهتر است از هر چه خورشید بر آن بتابد و تو صاحب اختیار آن باشی. قالَ أَمِیرُ الْمُؤمِنینَ (ع) بَعَثَنِی رَسُولُ اللّهِ (ص) إلَى الَیمَنِ فَقَالَ یَا عَلِیُّ لَاتُقَاتِلَنَّ أَحَداً حَتَّى تَدْعُوَهُ إِلَى الْإِسْلَامَ وَ ایْمُ اللهِ لَأِنْ یَهْدِیَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ عَلى یَدَیْکَ رَجُلًا خَیْرٌ لَکَ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسَ وَ غَرَبَتْ وَ لَک وَلَاؤُهُ یَا عَلِی . جهاد تا آنجا که ممکن است باید سود معنوى دوطرفه داشته باشد. وقتى دشمن در حال گمراهى کشته مى شود، این جهاد فقط براى مجاهدان سود مى بخشد، اما اگر امکان آن باشد که در سایه جهاد، دشمن زنده بماند و هدایت شود؛ البته بهتر خواهد بود. در این رابطه امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرمایند: «وَ ذلِکَ احَبُّ الَىَّ مِنْ انْ اقْتُلَها عَلى ضَلالِها» این (هدایت گمراهان) براى من بهتر است از اینکه آنها را در حال گمراهى شان بکشم. مکتبی که تاکید می کند: « هرگز غیرنظامیان (مخصوصا زنان و کودکان) نباید مورد تهاجم واقع شوند، زیرا آنها به مقاتله برنخواسته اند، بنابراین مصونیت دارند.» هیچگاه اجازه تولید و بکارگیری تسلیحات کشتار جمعی که مشخصه بارز آنها کشتار بدون کنترل و بی حد و حصر، و بدون تفکیک افراد نظامی و غیرنظامی از همدیگر می باشد را نخواهد داد. بدون شک استفاده از این گونه تسلیحات با آموزه های مسلم اسلامی که اصل را بر هدایت و کرامت ذاتی بشریت بنیان نهاده است در تضاد آشکار می باشد. بنابراین یک نظام برخاسته از مکتب اسلام هیچ گاه به دنبال ساخت سلاحی که برای نابودی انسان ها به کار گرفته شود نبوده و نخواهد بود.
منبع: سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید آوینی
|
